روغن موتورسیکلت
روغن موتور یکی از بخش های مهم در کارکرد و طول عمر موتور است که وظیفه روان سازی قسمت های متحرک موتور، پاکسازی، به حداقل رساندن اصطکاک، کمک به کاهش حرارت و محافظت از اجزای داخلی موتور را بر عهده دارد. انتخاب روغن مناسب میتواند در عملکرد و استمرار موتور تاثیر بسزایی داشته باشد. در ادامه به مطالعه انواع روغن موتور و خصوصیت های آن ها میپردازیم.
روغن های موتور اغلب به دو نوع معدنی و ترکیبی تقسیم می شوند که میتوان آن ها را از لحاظ ساختار و ویسکوزیته به سه دسته بندی زیر تقسیم کرد.
- روغن های معدنی (Mineral oil)
- روغن های نیمه سنتتیک (Semi-synthetic oil)
- روغن های تمام سنتتیک (Full synthetic oil)
روغن موتور معدنی:
اولین نوع روغن موتور تولید شده در جهان روغن موتورهای معدنی است. این نوع روغن موتور از تقطیر نفت خام بدست می آید و به دلیل فرایند ساخت ساده تر نسبت به باقی روغن موتورهای معرفی شده تعرفه پایین تری دارد. دلیل کیفیت پایین روغن موتورهای معدنی نسبت به روغن های نیمه و تمام سنتتیک مراحل تصفیه کوتاه و کم آن است. استفاده از این نوع روغن موتور برای خودرو های جدید پیشنهاد نمی شود چرا که امکان ناسازگاری با آن ها وجود دارد.
روغن های نیمه سنتتیک:
روغن موتورهای نیمه سنتتیک به صورت ترکیبی از روغن های معدنی و سنتتیک ارائه می شوند. این روغن ها کارکرد بهتری نسبت به روغن های معدنی دارند و قیمت آن ها نیز بالا تر است. با وجود اینکه این روغن موتور میتواند به خوبی از بخش های متحرک موتور محلفظت کند اما توان رقابت با روغن موتور های تمام سنتتیک را ندارد.
روغن های تمام سنتتیک:
این روغن ها به طور کامل در آزمایشگاه ها و با استفاده از مواد شیمیایی تولید می شوند. آن ها دارای کیفیت بالایی هستند و میتوانند عملکرد بهتری در دماهای مختلف ارائه دهند. یکی از امتیازات روغن موتورهای تمام سنتتیک عدم نیاز به تعویض زیاد آن است چرا که میتواند در دراز مدت کارآیی خود را حفظ کند. با این حال قیمت بالاتری نسبت به سایر روغن موتورها دارد.
ویژگی های روغن موتورسیکلت مطلوب:
روغن مناسب ویژگی های مشخصی دارد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
سازگاری با موتور:
روغن موتوری که انتخاب میکنید باید با مشخصات فنی موتور خودروی شما سازگار باشد.
ویسکوزیته (گران روی):
ویسکوزیته یا غلظت روغن از مهم ترین ویژگی های یک روغن موتور مناسب می باشد. معمولا در نگاه اول دو عدد روی جلد روغن های موتور دیده می شود که عدد اول نشان دهنده چسبندگی روغن در دمای پایین و عدد دوم چسبندگی آن ها را در دمای بالا مشخص میکند. اگر در مناطقی با آب و هوای سردسیر زندگی می کنید انتخاب روغن با شماره کمتر به شما پیشنهاد می شود چرا که انتخاب ویسکوزیته مناسب بر اساس شرایط جوی و نیاز های موتور بسیار مهم است. در قسمتهای پایین تر طبقه بندی روغن ها بر اساس گرانروی(ویسکوزیته) را به طور کامل شرح دادیم.
پایداری حرارتی:
روغن انتخابی شما باید در دمای بالا و حرارت زیاد نیز خاصیت خود را حفظ کند و از پایداری بالایی برخوردار باشد تا امکان اکسید و تجزیه در آن، به کمترین حد خود برسد.
پاکیزگی:
روغن موتور باید به خوبی ذرات زائد و آلودگی ها را به خود جذب کند و از روغن ریزی های غیر طبیعی و تشکیل رسوب در موتور جلوگیری کند.
استانداردها:
مطمئن شوید که روغن انتخابی شما دارای استاندارد های معتبر مانند API یا ACEA باشد.
تراکم مناسب:
با تراکم بیشتر ذرات روغن، اصطکاک بین سطوح فلزی و قطعات موتور کاهش می یابد.
شاخص کیفی مناسب:
شاخص API (American Petroleum Institute) یا “موسسه نفتی آمریکا” یک سیستم طبقه‌بندی و استانداردسازی است که برای ارزیابی کیفیت و کارایی روغن‌های موتور طراحی شده است. این شاخص اطلاعات مهمی را درباره ویژگی‌های روغن‌های موتور و توانایی آنها در محافظت از موتور و کارکرد بهینه آن فراهم میکند.
شاخص API به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود:
حرف اول (نوع موتور):
- S (Service) برای موتورهای بنزینی: روغن‌های با این شاخص برای استفاده در موتورهای بنزینی طراحی شده‌اند. مثلاً “SN” به معنی روغنی است که طبق آخرین استانداردهای مورد تایید برای موتورهای بنزینی است.
- C (Commercial) برای موتورهای دیزلی: روغن‌هایی که برای موتورهای دیزلی طراحی شده‌اند با این علامت نشان داده می‌شوند. به عنوان مثال، “CJ-4” روغنی است که مطابق با استانداردهای موتورهای دیزلی است.
عدد پس از حرف (سطح کیفیت):
این عدد نشان‌دهنده سطح کیفیت روغن است. با افزایش عدد، سطح کیفیت روغن بالاتر می‌رود و نشان‌دهنده بهبود ویژگی‌هایی مانند محافظت بهتر از موتور، کاهش سایش، مقاومت در برابر حرارت و اکسیداسیون است.
- به عنوان مثال، در روغن‌های با استاندارد SN، روغن‌های با شاخص SL یا SJ از لحاظ کیفیت پایین‌تر از روغن‌هایی با شاخص SN هستند.
استانداردهای معمول در شاخص API:
- API SN : بالاترین سطح کیفیت برای روغن‌های موتور بنزینی است و معمولاً برای خودروهای جدید و موتورهای مدرن استفاده می‌شود.
- API SM : روغن‌هایی با این شاخص برای موتورهای قدیمی‌تر و در شرایط کار عادی طراحی شده‌اند.
- API SL : برای موتور های دیزلی
میزان مصرف سوخت و آلایندگی:
روغن خوب باید در شرایط مختلف دمایی با ایجاد اصطکاک کم، مصرف سوخت و تولید آلاینده ها را به کمترین حد ممکن خود برساند؛ روغن موتورهایی که از ویسکوزیته مناسبی برخوردارند به بهبود مصرف سوخت و کاهش آلایندگی ها کمک میکنند.
فصل:
برخی از روغن ها برای فصول خاصی طراحی شده اند (Mono grade) و برخی دیگر به صورت چند فصلی (Multi grade)در بازار ارئه می شوند و کارایی خود را در دماهای مختلف سال حفظ میکنند.
برند:
برند های معتبر میتوانند کارایی و کیفیت روغن را تضمین کنند. برندهای معروف در این صنعت عبارتند از بهران، سپاهان، ایرانول و توتال.
طبقه بندی روغن موتور بر اساس گرانروی(ویسکوزیته):
روغن های موتور بر اساس گرانروی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: روغن های تک درجه ای (Monograde) و روغن های چند درجه ای (Multi grade)
روغن های تک درجه ای:
روغن های تک درجه ای دارای یک گرانروی ثابت هستند. این روغن ها بیشتر در شرایط آب و هوایی ثابت و در موتورهای قدیمی تر که از طراحی خاصی برخوردارند استفاده می شوند. روغن موتورهای تک درجه ای کارایی خود را می توانند در یک نوع آب و هوای خاص حفظ کنند اما در دماهای مختلف عملکرد خوبی ندارند.
روغن های چند درجه ای:
روغن های چند درجه ای به طور معمول در خودروهای مدرن استفاده می شوند و دارای گرانروی مناسب در دماهای مختلف اند. این روغن ها به طور عمومی دارای دو عدد هستند که گرانروی روغن را در دمای سرد و گرم نشان می دهند. مثلا روغن با شماره 5W-30 به این معنی است که این روغن در دمای پایین (W به معنایWinter یا زمستان) گرانروی 5 را دارد و در دمای بالا با گرانروی 30 قابل استفاده خواهد بود. این نوع روغن به طور گسترده ای در انواع موتورهای مدرن به ویژه در شرایط آب و هوایی مختلف استفاده می شوند. روغن هایی که حرف w در جلوی آنها قید نشده است در محیط های سرد به کار می روند و گرانروی این روغن ها در گرما اهمیت ندارد.
طبقه بندی روغن های موتور بر اساس درجه بندی ISO :
این سازمان Vوغن های موتور را بر مبنای گرانرویشان در دمای 40 C بر حسب سانتی استوک c.st تعریف و طبقه بندی کرده است و در موارد صنعتی از قبیل روغن توربین و دستگاه های هیدرولیکی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
سوالات پرتکرار:
چه مقدار روغن باید در مخزن موتور سیکلت بریزیم؟
در اصل این سوال پاسخ واحدی ندارد چرا که مقدار روغن لازم برای هر مدل و کلاس موتور سیکلت متفاوت است.
برای اطلاع از میزان روغن مورد نیازموتور سیکلت خود حتما دفترچه راهنمای آن را مطالعه کنید.
مقدار روغن مورد نیاز برای موتور سیکلت بسیار مهم است زیرا کمبود آن باعث اصطکاک و حرارت بیشتر در قطعات می شود. با عدم روانکاری، کارایی سیستم شما در طول زمان مختل خواهد شد. در صورتی که روغن موتور، بیش از حد نیاز در مخزن وجود داشته باشد احتمال نشتی روغن نیز ایجاد می شود.
برای بیشتر موتور های چینی و ایرانی حجم روغن موتور مورد نیاز یک لیتر و برای اسکوترها این مقدار به 800-750 سی سی کاهش می یابد.
روغن موتور سیکلت با روغن خودرو چه تفاوتی دارد؟
در بسیاری از موتورسیکلت ها روغن موتور نقش روان کننده و خنک کننده را برای انجین، گیربکس و صحفه کلاچ موتور که تمامشان در یک مجموعه قرار دارند ایفا می کند. در ماشین، موتور و گیربکس به صورت جداگانه روغن های خود را دارند و این اصلی ترین تفاوت روغن ماشین و موتورسیکلت است.
استفاده از روغن خودرو برای موتور، آسیب جدی و سنگینی به انجین و گیربکس موتور شما وارد می کند.
بهترین زمان تعویض روغن موتورسیکلت چه وقت است؟
تعویض روغن به نوع آن و مشخصات انجین موتور شما بستگی دارد:
روغن معدنی: هر 1000 کیلومتر
روغن نیمه سنتتیک: هر 3000 کیلومتر
روغن تمام سنتتیک: هر 5000 کیلومتر
نکات مهم در تعویض روغن موتورسیکلت:
با توجه به نکات زیر می توانید به بهینه سازی مصرف و سلامت انجین موتورتان کمک کنید.
تعویض فیلتر روغن:
فیلتر قدیمی تاثیر روغن موتور را کاهش میدهد و باعث آلودگی روغن جدید می شود.
بررسی نشتی ها:
با از بین بردن خرابی ها و روغن ریزی ها از کاهش غیرعادی سطح روغن در مخزن اطمینان حاصل کنید.
دقت به حجم روغن:
میزان استاندارد را رعایت کنید و با کم و زیاد ریختن روغن در مخزن کارایی سیستم خود را با اختلال مواجه نکنید.
بررسی ایرادات فنی:
موتور سیکلت و بخش های انجین آن را چک کنید تا مشکلی در آن وجود نداشته باشد.
نتیجه گیری:
انتخاب روغن مناسب برای موتور سیکلت یا خودروی شما به نوع موتور، شرایط آب و هوایی و نیاز های خاص خودرو دارد. با رعایت این نکات میتوانید از سلامت و کارکرد صحیح موتورخود اطمینان حاصل کنید و از عمر طولانی موتور بهره مند شوید.
برای مشاهده محصولات و اطلاع از قیمت محصولات لطفا از طریق لینک زیر اقدام بفرمایید:
برای مشاهده نمایندگی های شاهین موتور لطفا از طریق لینک زیر اقدام بفرمایید:
بدون دیدگاه